Η δυσανάγνωστος υπογραφή είναι του Μ. Ρενιέρη
Για το μοιρολόι αυτό έγινε λόγος σε εισήγηση (Κώστας Μουτζούρης Θρηνητικά δίστιχα (μαντινάδες) - μοιρολόγια και ένα ‘ιδιότυπο’ μοιρολόι ) σε συνέδριο για μοιρολόγια που έγινε στ' Ανώγεια, αλλά δεν έχω τα Πρακτικά του Συνεδρίου. στα οποία παραπέμπει η Ειρήνη Σολωμού στη διπλωματική εργασία της «Οι αντιλήψεις για τον θάνατο στα ελληνικά μοιρολόγια»
(*)
Το αιδοίο ως "σφυρίχτρα" και στην εξής ιστορία:
Ένας λυράρης, ονόματι Γλεντούσης, είχε πάει να κοιμηθεί μια νύχτα κάτω από μια συκιά. Λιγα μέτρα πιο πέρα, δυο γυναίκες, μια μικρή και μια μεγάλη, ούρησαν χωρίς να τον αντιληφτούν. Την άλλη μέρα σε γλέντι είπε για το περιστατικό την μαντινάδα :
-- Επήγα για να κοιμηθώ σε μιαν εσκιά την νύχτα,
δεν μ' άφηκε να κοιμηθώ η έρμη ντω σφυρίχτρα!
-- Τον κερατά άκουσέ μας, είπε η μικρή στο άκουσμα της μαντινάδας. Κι ο λυράρης, που το άκουσε, είπε μιαν άλλη μαντινάδα:
-- Πες με, μικρή μου, "κερατά", μα είπανέ με κι άλλοι,
άκουσα εγώ μικρή σφυρέ, άκουσα και μεγάλη!
Παράβαλε και το άσεμνο Κρητικό στιχάκι:
Το μουνί τση γρες γελά,
γιατί έπαθε πολλά
και τση κοπελιάς σφυρίζει,
γιατί δεν τήνε γνωρίζει.
Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο συγχωριανός του αγωνιστή, Ιωάννης Α. Πολυράκης, ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Π. Η ομιλία του υπήρξε γλαφυρή κι εμπεριστατωμένη με ιστορικά στοιχεία αντλημένα από ιστορικά βιβλία και αρχειακές πηγές. Θα έλεγα ότι, αν δεν διέπρεπε ως μαθηματικός (1) με πρωτότυπο έργο διεθνούς αναγνώρισης, θα διέπρεπε ως άξιος ιστορικός (2).
O φίλος Ιωάννης είχε την ευγενή καλωσύνη, κατόπιν δικής μου παράκλησης, να μου αποστείλει την ομιλία του, και τον ευχαριστώ θερμά..
Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΒΑΡΔΙΝΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Βλέπε ΣΦΑΚΙΑΝΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ. ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΠΟΛΥΡΑΚΗΣ
2. Βλέπε μία άλλη εμπνευσμένη ομιλία του O ΞΗΡΟΥΧΗΣ ΧΑΡΙΣΟΣ
Ο Γεώργιος Μπατζέλης από την Χώρα Σφακίων έγραψε ένα πολύστιχο ποίημα, ακολουθώντας τα χνάρια του προγόνου του Μπάρμπα - Παντζελιού (ποιητή του Τραγουδιού του Δασκαλογιάννη), για τα Βάσανα της Κρήτης κατά την Γερμανική Κατοχή.
ΔΑΚΤΥΛΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ
Ευχαριστώ την Πέγκυ Δεριζιώτου, που μου το έστειλε.
Το ποίημα δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΣ (Αθηνών) του έτους 1962. Δεν έχω όλα τα φύλλα, παρά μόνο τρία.
Στο τέλος του ποιήματος αναφέρει τον γιο του "το μοναχό κλωνάρι / το εκτελέσαν οι Γερμανοί απάνω στο Χαϊδάρι"
Πρόκειται γαι τον γιο του Αριστείδη (η φωτογραφία είναι από το λέυκωμα ΗΡΩΟΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1940 -1945
ΚΡΗΤΗ. ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟΝ. ΝΟΜΟΙ ΧΑΝΙΩΝ & ΡΕΘΥΜΝΗΣ)
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
Ο ποιητής έχει επιρροές από τον Ερωτόκριτο του Β. Κορνάρου
Πρβ. Βγαίνουνε στην Ανώπολη, στην όμορφη Γορτύνη (σ. 10) [Γορτύνη μεταφορικά, όμορφη σαν την αρχαία Γορτύνη]
τὴ χώρα τὴν ἐξακουστή, τὴν ὄμορφη Γορτύνη (Ερωτόκριτος)
Κι επίσης και από τον πρόγονό του Μπάρμπα - Παντζελιό που τον μνημονεύει στους τελευταίους στίχους του ποιήματος.
Πρβ. Αν έχει λάθος το χαρτί και τα γραφόμενά μου,
έζησα πάνω στα βουνά κι εκεί ήσαν τα σκολειά μου, (σ. 14)
Μ’ αν είν’ τα γράμματα σφαλτά, τα λόγια δίχως χάρη
(σαν τυροκόμου μάθηση, σαν πέννα μητατάρη),
(Τραγούδι του Δασκαλογιάννη)
Σφακιανοί (οι περισσότεροι από την Ανώπολη) στην Αμερική (μάλλον στην Γιούτα, όπου ήταν μεγάλη παροικία Σφακιανών)
Τη φωτογραφία είχε ο Γεώργιος Σταματάκης (Λύκος Λιβανιανά) και μου την παρεχώρησε ευγενώς η Γιάννα Στέλ. Πατρουδάκη, την οποία ευχαριστώ πολύ!
ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ: MONK(S)
1.
2.
3.
4.
ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ: PRIEST
ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ: MANASSIS
ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ: EMANUEL T. COULAS ( = Ε. ΣΚΟΥΛΑΣ)
1.
2.
3.
ΨΗΦ. Scoulas
Τα συμβόλαια δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Κρητική Εστία. Προέρχονται από τον Άγιο Ιωάννη Σφακίων. Τα παρεχώρησε ο Π. Βαρδουλάκης (από Ανύδρους Σελίνου).
Κρητική Εστία 10(1958-9), αριθ. 77 (Ιούλιος - Αύγουστος 1958), σελ. 19 - 21
Κρητική Εστία 10(1958-9), αριθ. 78 (Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 1958), σελ. 19 - 21
Κρητική Εστία 10(1958-9), αριθ. 79 - 80 (Noέμβριος - Δεκέμβριος 1958), σελ. 51 - 55
Κρητική Εστία 10(1958-9), αριθ. 81 - 82 (Ιανουάριος - Φεβρουάριος 1959), σελ. 51 - 55
Κρητική Εστία 11(1959-60), αριθ. 84 - 85 (Απρίλιος - Μάιος 1959), σελ. 35 - 39
