ΣΦΑΚΙΑΝΟΙ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ο γνωστός Ρεθεμνιώτης αγωνιστής και συγγραφέας Ανδρέας Νενεδάκης εξέδωσε το 1978 ένα πολύ όμορφο λεύκωμα με παλιές Κρητικές φωτογραφίες.

Α. Έκδοση με εξώφυλλο ΚΡΗΤΗ:



Β. Έκδοση με εξώφυλλο ΡΕΘΥΜΝΟ:



Η σελίδα τίτλου είναι ίδια:



Η διαφορά μεταξύ τους είναι στο τύπωμα μερικών φωτογραφιών. Ενώ στο (Α) όλες είναι τυπωμένες σε χρώμα ανοιχτό κόκκινο, στο (Β) μερικές είναι τυπωμένες με το αυθεντικό ασπρόμαυρο χρώμα τους.

Την έκδοση θα την χαρακτηρίζαμε "λογοτεχνική", αφού ο Νενεδάκης αντί για στοιχεία που να αφορούν στα εικονιζόμενα πρόσωπα και στους φωτογράφους, έχει περεμβάλει στίχους από τον ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ του Μπουνιαλή.

Όπως θα δούμε, δεν είναι όλες οι φωτογραφίες Ρεθεμνιώτικες. Κάποιες είναι Σφακιανές.

Τις φωτογραφίες του λευκώματος, αλλά όχι μόνο αυτές, είχε εκδώσει μεμονωμένες σε διάφορα σχήματα: μεγάλου σχήματος ταχ. κάρτες και αφίσσες. Ευτυχώς που στις αφίσσες γράφει ποιά είναι τα πρόσωπα που εικονίζονται.

Εδώ θα δούμε τους Σφακιανούς σε όσες από τις αφίσσες έχω (μπορεί να έχει εκδώσει κι άλλες που να νην τις έχω).

Οι Σφακιανοί των φωτογραφιών είναι από τη Σαμαριά. Δεν ξέρω πως ήρθαν στα χέρια του, αλλά πιθανολογώ ότι τις απέκτησε κατά την περίοδο του εμφυλίου από γνωστούς του Σφακιανούς στον ΕΛΑΣ.

Θα δούμε τόσο τις κοκκινωπές όσο και τις μαυρόασπρες εκτυπώσεις.

Σελίδα 6:





Ο τίτλος στην αφίσσα:


1920. ΣΦΑΚΙΑΝΟΣ

Σελίδα 43:





Ο τίτλος στην αφίσσα:


1920. ΒΙΓΛΗΔΕΣ [διάβαζε ΒΙΓΓΛΗΔΕΣ] - Σαμαριά, Σφακιά

Σελίδα 47:





Αυτή δεν την έχω σε αφίσσα. Αλλά στο κάτω μέρος της φωτογραφίας νομίζω ότι έχει την υπογραφή Βίγγλης:



Σελίδα 52:



Ο τίτλος στην αφίσσα:


1915. Σφακιανοί. ΒΙΓΛΗΔΕΣ - ΤΣΟΝΤΟΙ - ΤΖΑΤΖΙΜΟΙ

Σελίδα 98:





Ο τίτλος στην αφίσσα:


1920. ΒΙΓΛΗΔΕΣ - Σαμαριά, Σφακιά

Σελίδα 99:





Δεν την έχω σε αφίσσα. Έχω την πρωτότυπη (είναι σε μέγεθος συνήθους ταχ. κάρτας χωρίς όνομα φωτογράφου):



Σελίδα 103:



Ούτε αυτήν την έχω σε αφίσσα, αλλά νομίζω ότι είναι κι αυτοί Σφακιανοί (Σαμαριανοί).

Πιθανόν να υπάρχουν στο λεύκωμα κι άλλες Σφακιανές φωτογραφίες, αλλά δεν ξέρω σίγουρα ποιές μπορεί να είναι.

Σε αφίσσα κυκλοφόρησε τουλάχιστον μία φωτογραφία που δεν υπάρχει στο λεύκωμα. Είναι η φωτογραφία του ΒΙΓΓΛΟΘΟΔΩΡΗ:



Ο τίτλος γράφει:



1922. Καπετάνιος του ΕΛΑΣ ΘΟΔΩΡΟΣ ΒΙΓΛΗΣ - Σαμαριά, Σφακιά. Δολοφονήθηκε στον Εμφύλιο.

Άλλες φωτογραφίες του ΒΙΓΓΛΟΘΟΔΩΡΗ έχουμε στην ανάρτηση αυτή εδώ.

Προσθήκη στη φωτ. σελ. 52 (από τον Ευτύχη Τζιρτζιλάκη) :

Η φωτογραφία με τις επεξηγήσεις της (που μου φαίνονται σωστές λόγω των λεπτομερειών τους)


είναι από δημοσίευμα των "Σελινιώτικών νέων" του 2001. Επίσης ταιριάζει να έχει τραβηχθεί στον Ομαλό, τον κοινό τόπο αντάμωσης από τα χωριά αυτά.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Mail Antreas P. Hatzipolakis