ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ ΘΕΛΟΥ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ...... (2)

Στο πολύ γνωστό πολίτικο τραγούδι "Από ξένο τόπο κι απ' αλαργινό" οι δυο πρώτοι στίχοι είναι:

Aπό ξένο τόπο κι απ’ αλαργινό

ήρθ’ ένα κορίτσι, φως μου, δώδεκα χρονώ

Σε άλλες παραλλαγές η δωδεκάχρονη είναι ενηλικιωμένη, είναι .... δεκαοχτάχρονη. Οι παραλλαγές αυτές είναι νεότερες και η ηλικία διορθώνεται για ευνόητους λόγους. Το "δώδεκα χρονώ" κορίτσι όμως είναι ένα στερεότυπο μοτίβο των δημοτικών τραγουδιών αλλά και των έντεχνων. Δυο - τρία πρόχειρα παραδείγματα:

--- την είχες δώδεκα χρονώ κι ήλιος δε σου την είδε! (Τραγούδι του Νεκρού Αδελφού)

--- Δώδεκα χρονών που ο ήλιος δεν την είδε παρά η μάνα της (Κανελόρριζα)

--- Άιντε δώδεκα χρονώ κορίτσι / άντε χήρα πάει στην μάνα του (Δώδεκα χρονώ κορίτσι)

--- Tό φτάξει δώδεκα χρονών, και παραπάνω σώσει (Ερωτόκριτος)

--- Όμορφον είναι τ' όμορφο νά 'χει κιανείς κοντά ντου,

κορίτσι δώδεκα χρονώ μέσα στην αγκαλιά ντου.

(Μ. Λιουδάκι, Λαόγραφικά Κρήτης. Τόμος Α. Μαντινάδες. Εν Αθήναις [1936]. σελ. 190, αρ. 98).

Ο αριθμός 12 είναι τυπικός (συμβολικός) αριθμός, όπως είναι και οι αριθμοί 7, 40 (42), 60 (62), 70 (72), που τους συναντάμε πολύ συχνά στα δημοτικά τραγούδια αλλά και γενικότερα στη λαογραφία.

Εδώ είναι μια παραλλαγή του "Από ξένο κόσμο..." από ανέκδοτη Κρητική συλλογή τραγουδιών η οποία περιέχει και διάφορα άλλα δημοτικά.

Απ' αλάργο κόσμο κι από μακρινό

ήλθε ένα κορίτσι, φως μου. δώδεκα χρονώ.

Ούτε πολλά μακριά ητο, ούτε πολλά κοντή,

μέτρια στο μπόι, φως μου, και μελαχρινή.

Με τσι μαριολιές μου την επλάνεσα

και στα γόνατά μου, φως μου, την εκάθισα.

Πιάνω ξεκομπώνω τ' αργυρά κομπιά

και μετρώ τσ' ελίτσες, φως μου, που 'χε στα βυζιά.

Για σαρανταδυό 'το, για σαρανταμιά,

οι ελίτσες, φως μου, που 'χε στα βυζιά.

-- Δε μας τσι χαρίζεις, δε μας τσι πουλάς

τις ελίτσες που 'χεις, φως μου, πάνω στα βυζιά;

Mail Antreas P. Hatzipolakis